بازده بورس چطور محاسبه می شود؟

در رابطه فوق:

فرمول محاسبه انحراف معیار بازده به‌صورت زیر است:

نحوه محاسبه بازده کل سهام چگونه است؟ با فرمول

یکی از عناوینی که در بازار بورس و فرابورس بسیار مطرح میشود بازده سهام است و به هر سرمایه گذار و سهامداری که در بورس فعالیت می کند واجب است که با عناوینی مانند بازه سهام و نحوه محاسبه بازده سهام و… آشنایی کامل داشته باشد. در این پست قصد داریم در مورد “نحوه محاسبه بازده کل سهام” و سوالاتی مانند: منظور از بازده سبد سهام در بورس چیست؟ بازده کل سهام چیست؟ نحوه محاسبه بازده سهام به چه صورت است؟ صحبت کنیم.

مواردی که در این پست مورد بررسی قرار می گیرند:

منظور از بازده سهام در بورس چیست؟

همانطور که مشاهده می کنید عنوان بازده سهام از دو قسمت ” بازده” و “سهام” تشکیل شده است و به منظور سهولت در فهمیدن تعریف بازده سهام بهتر است که هر کدام از این عنوان ها را به صورت جداگانه توضیح دهیم. پس در ادامه به تعریف جداگانه ” بازده” و ” سهام” می پردازیم و در به سوال “منظور از بازده سهام در بورس چیست؟” پاسخ می دهیم.

تعریف بازده: بازده در بازار بورس در واقع به معنی پاداشی است که سرمایه گذار در طول سرمایه گذاری خود در بورس دریافت می کند. این بازده و پاداش متناسب با نحوه انجام یک سری از طراحی هایی که سرمایه گذار انجام داده است به آن تعلق می گیرد. این طرح ها شامل (دارایی های واقعی و مالی-طرح ها و پروژه ها) می باشند.

تعریف سهام: در پست جداگانه در مورد چیستی سهام توضیح داده ایم و گفته اشد که سهام در واقع یک نوع اوراق بهادار است که به هر سهامدار که سهام یک شرکت را خریداری کرده است تعلق می گیرد و در واقع نشان دهنده مالکیت آن شخص به سهام مورد نظر است.

انواع بازده سهام

در این پست قصد داریم که انواع بازده سهام را بررسی کنیم و در آخر به سوال ” نحوه محاسبه بازده کل سهام چگونه است؟” پاسخ دهیم. بازه سهام به دو نوع تقسیم میشود که عبارت اند از:

بازده قیمتی:

برای همه سرمایه گذاران و صاحب سهام موضوعی که بسیار اهمیت دارد این موضوع است که بتوانند بازده سهام را محاسبه کنند. به تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک ورقه بهادار یا یک دارایی بازده قیمتی می گویند.

بازده نقدی:

بازده نقدی در سرمایه گذری سودی است که به صورت جریانات نقد در دوره سرمایه گذاری به دست سرمایه گذار می رسد.

نحوه محاسبه بازده کل سهام چگونه است؟

هدف اصلی از این پست پاسخ دادن به سوال ” نحوه محاسبه بازده کل سهام “ است. منظور از بازه کلی در بورس این است که، بازده نقدی و بازده قیمتی را با یکدیگر جمع کنیم. در قسمت زیر به فرمول بازده قیمتی، بازده نقدی و فرمول بازده کل سهام اشاره می کنیم.

نحوه محاسبه بازده قیمتی

باید به این نکته اشاراه کنیم که بازده قیمتی نام دیگری به اسم بازده سرمایه هم دارد.

شروع سرمایه‌گذاری در سهام – قسمت سی و هفتم

چگونه می‌توان ریسک را اندازه‌گیر‌ی کرد؟
با کمک علم آمار می‌توان مقدار کمّی ریسک یک دارایی را اندازه‌گیری نمود. نحوه اندازه‌گیری تغییر‌پذیری ریسک دارایی (بازده یک دارایی) با کمک دو آماره‌ انحراف معیار و ضریب تغییرات در زیر توضیح داده شده ‌است.

اندازه‌گیری ریسک یک دارایی از طریق انحراف معیار:
متداول‌ترین شاخص آماری که برای محاسبه ریسک یک دارایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، انحراف معیار است که میزان پراکندگی بازده‌های یک دارایی را حول بازده مورد‌انتظار، اندازه‌گیری می‌کند. بازده مورد‌انتظار، ‌میزان بازده‌ای است که یک دارایی به احتمال قوی خواهد داشت. این بازده از طریق زیر محاسبه می‌شود:

در رابطه فوق:

فرمول محاسبه انحراف معیار بازده به‌صورت زیر است:

مثال: در جدول زیر، بازده مورد‌انتظار دارایی‌های A و بازده بورس چطور محاسبه می شود؟ B شرکت الف نشان داده شده ‌است. n برابر ۳ است (‌حالت خوش‌بینانه،‌ بدبینانه،‌ بیشترین احتمال). در ستون اول جدول،‌ مقادیر احتمال وقوع وضعیت و در ستون دوم، میزان بازده برای این دو دارایی ذکر شده ‌است. بازده مورد‌انتظار هر دوی این دارایی‌ها ۱۵درصد است. انحراف معیار بازده‌ها چقدر است؟

در ادامه، انحراف معیار بازده دارایی A و B محاسبه شده است:

انحراف معیار بازده دارایی A:

انحراف معیار بازده دارایی B:

به‌طور کلی، هرچه انحراف معیار بیشتر باشد،‌ ریسک بیشتر است.

بازده دارایی B دارای انحراف معیار ۵/۴۶۶ درصد است که از انحراف معیار بازده دارایی A 1/41 درصد بیشتر است و در نتیجه، دارایی B در مقایسه با دارایی A، ریسک بیشتری دارد.

اندازه‌گیری ریسک بازده بورس چطور محاسبه می شود؟ یک دارایی از طریق ضریب تغییرات:
ضریب تغییرات معیاری برای اندازه‌گیری پراکندگی است. این ضریب برای مقایسه ریسک دارایی‌هایی که بازده‌های مورد‌انتظارشان با یکدیگر متفاوت است، مفید می‌باشد.
محاسبه ضریب تغییرات بازده:

هرچه ضریب تغییرات بزرگتر باشد، میزان ریسک نیز بیشتر است. در مورد دارایی‌های A وB می‌توان ضریب تغییرات بازده را به‌صورت زیر محاسبه کرد:
ضریب تغییرات بازده دارایی A:

ضریب تغییرات بازده دارایی B:

همان‌طور که در مثال بالا مشاهده شد ضریب تغییرات بازده دارایی B بیشتر از دارایی A است، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت دارایی B ریسک بیشتری دارد.

YTM یا بازده موثر تا سررسید چیست؟

YTM یا بازده موثر تا سررسید، یک معیار مقایسه بازدهی بین فرصت‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بدهی است که به صورت نمایش سالانه شده محاسبه می‌شود. به عبارت دیگر YTM نرخ بازده موثر مورد انتظار در یک سال از جریانات موجود در اوراق بدهی مدنظر است. محاسبه بازده بورس چطور محاسبه می شود؟ این بازدهی از روابط مختلف می‌توان استفاده کرد ولکن فرمول اصلی در این خصوص برآمده از محاسبات نرخ بازده داخلی (IRR) است که در آن جریانات نقدی مانند مبالغ خرید و فروش و کوپن های بین دوره این محاسبه خواهد شد. پس در نتیجه ابتدا می‌بایست با استفاده از فرمول IRR، نرخ بازده داخلی اوراق را محاسبه نمود و سپس موثر سالانه آن را بدست آورد. فرمول نهایی برای محاسبه YTM به صورت زیر خواهد بود:

که در آن t دوره ( به روز) بین جریانات نقدی است و رابطه بالا موثر سالانه آن را محاسبه می‌نماید. در صورتی که دوره ها یکسان باشد نیازی به محاسبه IRR نیست و نرخ بازده داخلی برابر است با درصد بازدهی دوره ای کوپن اوراق. برای مثال برای یک اوراق 20 بازده بورس چطور محاسبه می شود؟ درصد که هر سه ماه یکبار سود تقسیم می‌کند( کوپن سود سه ماه یکبار) IRR برابر است 5 درصد:

که R بازدهی دوره و t تعداد دوره سود در سال است که از آنجا در این اوراق در یک سال چهار بار سود تقسیم می‌کند عدد 4 را قرار می‌دهیم. حال در ادامه برای محاسبه نرخ موثر تا سررسید این اوراق باید بازده موثر آن را محاسبه کنیم. بازده موثر به این معنی است که یک فرصت سرمایه‌گذاری را با نرخ خود آن برای یک سال سرمایه‌گذاری مجدد کنیم و این یعنی ytm. حال داریم:

بازده ای 21.5 درصد به این معنی است که اگر سود سه ماهه دریافت شده از اوراق مذکور را مجددا با خرید همان اوراق سرمایه‌گذاری کنیم، انتظار داریم در پایان یک سال 21.5 درصد بازدهی برای ما محقق شود.

برای محاسبه اوراق بدهی بدون کوپن مانند اسناد خزانه محاسبه به صورت زیر است:

که در آن t تعداد روزهای مانده از زمان خرید را سررسید اوراق است. برای مثال فرض کنید قیمت خرید اسناد خزانه در امروز 666.000 ریال باشد و در 789 روز دیگر سررسید خواهد شد. بازدهی ساده اوراق تا سررسید از آنجا بازده بورس چطور محاسبه می شود؟ که با قیمت 1.000.000 سررسید می‌شود برابر است با:

درنتیجه YTM این اوراق برابر است با:

همچنین بازده ساده معادل سال اوراق در مدت 789 روز برابر است با:

محاسبه فرمول YTM در اکسل با فرمول ()XIRR= قابل محاسبه است. همچنین شرکت پردازش اطلاعات آوید ماشین حساب دقیق و کاملی از تمامی اوراق موجود در بازار سرمایه ایران را می تواند در اختیار شما قرار دهد که تمامی محاسبات بازدهی در هر تاریخ مدنظر را انجام دهید. جهت دریافت اطلاعات بیشتر با شرکت تماس حاصل فرمایید.